کشت پنبه

جناب آقای محمود صادقی پرسشهایی را در مورد کشت پنبه از اینجانب پرسیده است که به آنها پاسخ می گویم.

دوست عزیزمان جناب آقای محمود صادقی از حسن آباد جرقویه ـ 115 کیلومتری اصفهان ـ پرسشهایی را در مورد کشت و آبیاری یونجه از اینجانب داشتند که به آنها پاسخ می گویم:

1- کشت یونجه در کدام ایام سال بهتر است؟
معمولا کشت یونجه در 2 فصل پاییز و بهار انجام می شود و تفاوت کشت پاییزه در یک چین بیشتر نسبت به فصل اول می باشد.

2- آیا در موقع کاشت نیاز به کود هست؟ کود حیوانی یا شیمیائی؟
یونجه چون گیاهی 7 ساله است حتما باید با دادن کود های حیوانی و شیمیایی زمین را آماده کرد.

3-در هر جریب (1000متر زمین) به چند کیلو تخم یونجه نیاز است؟
معمولا در هر جریب 6 تا 7 کیلو بذر لازم است.

4- بعد از کشت و آبیاری اول، چند روز بعد باید آبیاری صورت گیرد؟
هر گیاهی را که می کاریم، پس از آب اول، بعد از 4 تا 8 روز آب دیگر که به «پس آب» معروف می باشد، می دهیم.

5- کلا یونجه هر چند روز نیاز به آبیاری دارد؟ قطره ای بهتر است یا آبرو؟
آبیاری یونجه بستگی به نوع زمین از 6 تا 8 روز توصیه می شود و آبیاری تحت فشار به صورت بارانی برای یونجه هم خوب می باشد و بستگی به شرایط آبیاری کشاورز دارد.

6- چرا یونچه در این منطقه چین اول پا زرد می شود؟
معمولا زردی گیاهان یا از آب زیاد و یا از کمبود مواد غذایی است.

7- در این منطقه برای آفت زدایی بیشتر از خاکستر استفاده می کنند. نظر شما چیست؟
در منطقه ما خاکستر به عنوان کود به کار می رود و برای آفت زدایی چیزی نشنیده ام.

8- چه نوع سمهایی برای آفت زدایی یونجه خوب است بخصوص برای شته های سیاه که بین ساقه و ریشه دیده می شوند؟
برای چین اول زودتر از موعد برداشت محصول، باعث بلعیده شدن کرمینه های سرخرطومی یونجه توسط دام شده و این آفت برگ خوار یونجه به راحتی مهار خواهد شد و در رابطه با شته های سیاه، سموم متاسیستوکس و اکاتین و پریمور توصیه می شود و فاصله ی سمپاشی دوم در صورت وجود باقیمانده شته ها 15 تا 17 روز باید در نظر گرفت.

تذکری به باغداران

گاهی در باغها، میوه های آفت زده و غیر قابل استفاده را پراکنده در زمین می بینیم. باغداران تصور می کنند که وقتی آنها کاملا پوسیدند، کود طبیعی برای درختان می شوند.
صاحبان باغ توجه ندارند که با این کار، بدترین ضربه را به محصولات خود می زنند؛ زیرا این میوه های آفت زده، معدن اصلی آفت هستند. آفات در همین میوه ها بیشترین رشد و تکثیر را دارند و سپس به جاهای دیگر پراکنده می شوند.
بنابراین میوه های گندیده را در اولین فرصت باید از سطح باغ و مزرعه جمع آوری کرد و سپس آنها را آتش زد یا دفن کرد. هنگام دفن آنها می بایست با سی چهل سانتیمتر خاک آنها را پوشاند تا آفتها از بین بروند و در این صورت کودی مناسب نیز به دست خواهد آمد.
تذکر: دور کردن میوه های آفت زده کاری نادرست است زیرا باعث می شود باغهای دیگران و حتی باغ خودمان آلوده شود. بنابراین بهترین کار دفن کردن و آتش زدن است.
این تذکر تنها در مورد باغ درختان نیست بلکه همه محصولات آفت زده و کرمو را باید از همه زمینهای کشاورزی جمع آوری و نابود کرد.

راهی مهم برای مبارزه با
سن گندم و جو

وبلاگ حسن آباد جرقویه متنی را از اینجانب درج کرده است. حدس می زنم درج آن در اینجا نیز مناسب باشد.
جناب سید غلامرضا فاطمی مجاهد مزرعه انارک ـ در سی کیلومتری ساوه ـ را بسیار باشکوه بنیان کرده است. دیدارم از آن مزرعه و صحبتهایم با او، حکایت از اطلاعات زیاد ایشان داشت.
همه ساله آفت سن، خسارتهای فراوان به مزارع گندم و جو در حسن آباد وارد می کند. از آقای فاطمی مجاهد خواستم که برای مبارزه با این آفت راهنماییهای لازم را ارائه کند. او یکی از اقدامات مهم را اینگونه بیان کرد:
گوَن گیاهی بیابانی و پرخار است که در زمستانها سنهای مادر در آن جمع می شوند و به محضی که هوا شروع به گرم شدن کرد، با ورود به مزارع گندم و جو، تخم ریزی را آغاز می کنند. حال اگر گونهای موجود در بیابانهای اطراف زمینهای کشاورزی، در زمستان سمپاشی شوند، این آفت از بین خواهد رفت و محصولات سال آینده بسیار کم آفت خواهد بود. تقریبا 150 هکتار زمینی که گون در آن است، بیست هزار هکتار زمین کشاورزی را آلوده به سن می کند.
ناگفته نماند که غالبا سن ماده در گون جمع می شود اما دیده شده در بعضی گیاهان دیگر نیز تجمع می کنند. اگر گون در حسن آباد وجود ندارد باید گیاهان خودرو را بررسی کرد. ممکن است در گیاهی دیگر لانه کرده باشند و با سمپاشی آنها، می توان سنهای مادر را از بین برد.
نکته دیگر آنکه برای مبارزه با  سن نباید بوته ی گون را کند. این کار باعث می شود سن در جای دیگر پناه ببرد و یافتن محل تجمع آن مشکل شود. از سوی دیگر گون از گیاهان بسیار مفید است که از آن ماده ی با ارزش و گران قیمت کتیرا را می گیرند که در داروسازی کاربرد دارد و نیز نباید پوشش طبیعی بیابان را از بین برد.
سمی که برای از بین بردن سن به کار می رود دسیس (desies) نام دارد.

راهی برای فراوان شدن محصولات کشاورزی

سید غلامرضا فاطمی مجاهد
اگر هر سال در یک قطعه زمین، تنها گندم و جو بکاریم علف های هرز بیشتر می شوند و بیماریهای گندم و جو نیز طغیان می کنند. به علاوه گندم و جو دارای ریشه های افشان و سطحی بوده و مواد غذایی خود را از لایه ی بالایی خاک می گیرند و سطح بالایی خاک را فقیر می کنند.
امروزه ثابت شده است که هر نوع گیاه یک ماده سمی از طریق ریشه خود در خاک منتشر می کند که ممکن است آن ماده برای خود آن گیاه در سال بعد ایجاد مسمومیت کند. به همین دلایل محصول مزارع گندم و جو همیشه در حال کم شدن است. ریشه کلزا به دلیل اینکه حدود هفتاد سانتیمتر در زمین فرو می رود، اگر بعد از گندم و جو کشت شود، از قسمت فقیر خاک و سم آلود، عبور کرده از قسمت پایین تر تغذیه می کند که غنی از مواد غذایی باقی مانده است.
بنابراین منطقی است که در یک زمین کشاورزی یک سال گندم و یک سال جو و یک سال کلزا به نوبت بکاریم و به اصطلاح «تناوب زراعی» را رعایت کنیم. با چنین اقدامی شاهد افزایش هر کدام از آن محصولات خواهیم بود.

پژوهشگران ایرانی برای اولین باردرجهان، موفق به جداسازی و شناسایی پروتیین ضدیخ در سن معمولی گندم شدند که احتمالا این ترکیب، نقش اساسی در زنده ماندن حشره درفصل زمستان دارد.
نتایج این پژوهشحاکی از آن است که این پروتیین در نمونه های تابستان سن معمولی گندم وجود ندارد. لذا باتوجه به وجود پروتیین ضد یخ در سن گندم، احتمالا این ترکیب نقش حیاتی در زنده ماندن حشره در فصل زمستان دارد. پروتیین ضد یخ حشرات، نسبت به پروتیین ضد یخ ماهی، دارای مقدار قابل توجهی اسید آمینه های آب دوست(هیدروفیل) است.
این پژوهشگران خاطر نشان کردند که امروزه با وجود مطالعات وسیع در زمینه های گوناگون سن گندم، تاکنون در زمینه پروتیین ضد یخ این حشرهمطالعاتی انجام نگرفته است.

یک روز در انارک

سید حسن فاطمی
دیروز 28/3/1388 با دعوت جناب آقای سید غلامرضا فاطمی مجاهد، سفری خانوادگی و تفریحی به انارک داشتیم و یک روز به یاد ماندنی را مهمان ایشان بودیم.
حدود ساعت 8 صبح به انارک رسیدیم. فرشها را بر سکویی، زیر سایه درختان سرسبز توت پهن کردیم. پس از صرف صبحانه، با راهنمایی آقای فاطمی از مزرعه و اطراف آن دیدن کردیم و با توضیحات ایشان، با انارک و بعضی فنون کشاورزی آشنا شدیم.
می گفت: بعضی مزرعه ها در اطراف ما برای رسیدن به آب، ناچار به حفر چاهی با عمق 170 متر شده اند اما ما با کندن 25 متر به آب رسیدیم و دائم در شبانه روز شش اینچ آب از آن استخراج می کنیم.
او از اینکه چاهش در روز تولد امام حسن مجتبی(ع) به آب رسیده، خوشحال بود و آن را به فال نیک می گرفت.
انارک مزرعه ای حدود صد هکتار است. هرچند انارک نامیده دارد اما علاوه بر انار، انواع درختهای دیگر نیز در آن پرورش می یابد. درختهایی چون: زردآلو، قیسی، توت، بیدمشک، گردو، بادام، آلبالو، سیب، سنجد و ... . علاوه بر انواع درختان، بخشی از این مزرعه زیر کشت گندم و جو می رود.
 آقای فاطمی در مورد علت پرداختن به انواع میوه چنین توضیح داد: هرکدام از این درختها در ایام خاصی از سال، بار می دهند. کشاورز برای امرار معاش بهتر، ناچار است انواع درختها را پرورش دهد تا همواره میوه ای برای عرضه داشته باشد. سال گذشته که سرمای شدید کشور را فرا گرفت، بخشی از درختها مثل انار خشکید. اگر ما درختان مقاوم دیگر نداشتیم، با بحران مالی شدید مواجه می شدیم.
این نقطه از کشور، که سی سال پیش منطقه ای موات بود، اکنون با همت شبانه روزی و عاشقانه آقای فاطمی مجاهد به صورت مزرعه ای سرسبز و پرفایده در آمده است. یکی از نعمتهای بزرگ داشتن شغلی مورد علاقه است. رفتارهای بانشاط و بی قرار آقای فاطمی به خوبی نشان دهنده عشق او به این حرفه بود. آن روز و در روزهای دیگر هیچگاه ندیدیم ایشان از حرفه خود ابراز نارضایتی کند. آن مزرعه باشکوه به روشنی حکایت از پشتوانه ای عاشقانه دارد. یکی دیگر از نشانه های علاقه مندی ایشان، اطلاعات زیاد او در مورد گیاهان است. حتی اطلاعات خوبی در مورد گیاهان خودرو دارد. گیاهی پرخار در بیابانهای اطراف را نشان داد که محل تجمع آفت هستند. آفتها در زمان مناسب در زمینهای کشاورزی منتشر می شوند. می گفت: کندن آنها از اطراف زمینها سبب کم شدن آفت می شود.
پس از پخت غذا بر اجاقی که کنار جوی آب با چوب برپا کردیم و صرف ناهار و استراحت، نزدیک غروب به طرف قم حرکت کردیم.
روزی با خاطره ای به یاد ماندنی داشتیم. در اینجا از جناب آقای فاطمی و همسر ایشان که متحمل زحمتهای زیاد برای تدارک این سفر تفریحی شدند، تشکر می کنم.

تاریخچه مزرعه انارک

مزرعه انارک واقع در کیلومتر 30 جاده قدیم ساوه سلفجگان ابتدای جاده قاهان می باشد.
در پی فرمان امام خمینی که تولید هر دانه گندم را تیری بر قلب امریکا توصیف کرد، اواخر سال 1358 در 20 سا لگی اقدام به تشکیل شرکت تعاونی 40 قم ( انارک) با همکاری چند تن از دوستان نمودم تا اینکه در اوایل 1359 شرکت با طرح یکصد هکتاری کشاورزی و دامداری رسما شروع به کار کرد.
در حال حاضر پس از گذشت حدود 30 سال از زمان تأسیس، فقط کمک خداوند بود که توانستیم با پشت سرگذاشتن سختی ها و مشقات فروان شرکت را سر پا نگه داریم. امید است در ادامه راه توفیقات خداوند را همراه داشته باشیم.
                                                                                                           رییس هیأت مدیره شرکت
                                                                                                         سیدغلامرضا فاطمی مجاهد

گفتگو با کشاورزی موفق
نگهداری از درخت انار

از جمله گیاهان ارزشمند، کاشت و پرورش درخت انار است. اما گویا به دلیل ناآشنایی کشاورزان حسن آباد با روش مبارزه با آفات این میوه باارزش و ریزش گل آن، کسی به پرورش آن رغبت نشان نمی دهد.
جناب آقای سید غلامرضا فاطمی مجاهد از کشاورزان پرتلاش و موفق در عرصه کشاورزی است که سالیان دراز در انارک ـ سی کیلومتری ساوه ـ به کشت و پرورش درخت انار اشتغال دارد. برای آشنایی با مبارزه با آفت انار و نیز جلوگیری از ریختن گل آن، گفتگویی را با ایشان ترتیب دادیم. با تشکر از ایشان که سخاوتمندانه اطلاعات خود را در اختیار قرار دادند:

ـ باتشکر، بفرمایید که برای مبارزه با آفت درخت انار، چه اقداماتی انجام می دهید؟
قبلا این را بگویم که امروزه دنیا در حال کنار گذاشتن سم برای آفت زدایی است و به اصطلاح از طرح سبز استفاده می کنند یعنی از راههای طبیعی و بدون مواد شیمیایی انگل ها را از بین می برند. مثلا کفشدوزک را به کار می گیرند تا تخم شته ها را بخورد.
در مورد درخت انار اصلا سم پاشی جواب نمی دهد چون محل تخم ریزی کرم انار درون تاج است و سم به آنجا نفوذ نمی کند. ما برای مبارزه با آفات دو کار مهم انجام می دهیم و هردو کار مکمل یکدیگرند. نوعی زنبور به نام تِریکوگِراما و تخلیه تاج انار را به کار می بریم.

ـ ابتدا در مورد عمل زنبور تریکوگراما توضیح دهید.
این نوع زنبور بسیار کوچک است و با چشم به راحتی دیده نمی شود. این زنبورها درون تاج انار می روند و در آنجا روی تخم کرمها تخم ریزی می کنند و بچه های آنها از تخم کرم گلوگاه تغذیه می کنند و به این صورت، آفتها را از بین می برند.

ـ زنبورها را چگونه تهیه می کنید؟
ورقهایی مقوّایی را از جهاد قم به قیمت هرکدام 130 تومان می خریم. البته جهاد دویست تومان سوبسید می دهد. روی این ورقها تخمهای زنبور چسبیده. به هر درخت دو یا سه ورق ـ بسته به بزرگی و کوچکی درخت ـ آویزان می کنیم. پس از ده دوازده ساعت زنبورها از تخم خارج شده شروع به تخم گذاری می کنند. صبح زود که ورقها را آویزان می کنیم عصر از تخم خارج می شوند. عمر این زنبورها هم ده دوازده ساعت بیشتر نیست.

ـ برای اینکه زنبورها خوب عمل کنند چه اقدامات جانبی انجام می دهید؟
مهمترین کاری که انجام می دهیم باید انارهای گندیده را از اطراف درختان دور کنیم بلکه بسوزانیم و الا ممکن است زنبورها ترجیح دهند که سراغ آنها بروند.

ـ چه زمانی مقواها را آویزان می کنید؟
از وقتی که انارها تقریبا به اندازه گردو شدند، این ورقها را آویزان می کنیم و بعد از هفت تا ده روز این کار را تکرار می کنیم تا ده نوبت. این را هم بگویم که اگر هر سال از این زنبورها استفاده می کنیم، در سالهای بعد هرچه جلوتر می رویم، تأثیر آنها بیشتر می شود.

ـ از این زنبورها برای گیاهان دیگر نیز استفاده می کنند؟
برای مبارزه با کرم برنج هم استفاده می کنند اما در مورد گیاهان دیگر خبر ندارم.

ـ در مورد تخلیه ی تاج بفرمایید.
وقتی انار به اندازه گردو رسید، در گذشته با چوب کوچک و امروزه با وسیله ای که با آلمیچر کار می کند، درون تاج را تخلیه می کنیم و پرزها را از بین می بریم. با این کار محل تخم ریزی کرمهای مخصوص انار را از بین می بریم و نمی گذاریم محلی برای تکثیر و رشد آنها باشد.

ـ چرا گل برخی درختهای انار می ریزد.
گل درخت انار خیلی ظریف و حساس است و با کوچکترین شوک که به آن وارد آید می ریزد. یکی از اموری که در ریختن گل تأثیر دارد، آب دادن به گیاه است. کلا درختهای میوه ـ از جمله درخت انار ـ از وقتی که گل می کنند تا زمانی که گلبرگها می ریزد باید از آب دادن به آنها خودداری کرد.

ـ به عنوان آخرین سؤال بفرمایید که چرا در گذشته، آفت درخت انار کمتر از امروز بود؟
ببینید، در گذشته استفاده هایی از پوست انار می کردند. مثل استفاده برای رنگرزی. لذا تا چند دهه ی پیش، همه انارهای گندیده و پوستهای افتاده در باغ را جمع آوری و خارج می کردند؛ اما امروزه چنین استفاده هایی از پوست انار نمی شود و باغدارانی که با آفتها آشنا نیستند، اقدام به جمع آوری انارهای گندیده نمی کنند و شاید تصور کنند که آنها تبدیل به کود می شوند در حالی که همین انارها منبع آفت هستند. بنابراین جمع آوری و سوزاندن انارهای گندیده اهمیت دارد. به طور کلی رعایت نظافت در باغ توصیه می شود.

برای آشنایی بیشتر با زنبور تریکوگراما اینجا و اینجا را کلیک کنید.