راهی برای فراوان شدن محصولات کشاورزی
سید غلامرضا فاطمی مجاهد
اگر هر سال در یک قطعه زمین، تنها گندم و جو بکاریم علف های هرز بیشتر می شوند و بیماریهای گندم و جو نیز طغیان می کنند. به علاوه گندم و جو دارای ریشه های افشان و سطحی بوده و مواد غذایی خود را از لایه ی بالایی خاک می گیرند و سطح بالایی خاک را فقیر می کنند.
امروزه ثابت شده است که هر نوع گیاه یک ماده سمی از طریق ریشه خود در خاک منتشر می کند که ممکن است آن ماده برای خود آن گیاه در سال بعد ایجاد مسمومیت 
کند. به همین دلایل محصول مزارع گندم و جو همیشه در حال کم شدن است. ریشه کلزا به دلیل اینکه حدود هفتاد سانتیمتر در زمین فرو می رود، اگر بعد از گندم و جو کشت شود، از قسمت فقیر خاک و سم آلود، عبور کرده از قسمت پایین تر تغذیه می کند که غنی از مواد غذایی باقی مانده است.
بنابراین منطقی است که در یک زمین کشاورزی یک سال گندم و یک سال جو و یک سال کلزا به نوبت بکاریم و به اصطلاح «تناوب زراعی» را رعایت کنیم. با چنین اقدامی شاهد افزایش هر کدام از آن محصولات خواهیم بود.