راهی مهم برای مبارزه با
سن گندم و جو

وبلاگ حسن آباد جرقویه متنی را از اینجانب درج کرده است. حدس می زنم درج آن در اینجا نیز مناسب باشد.
جناب سید غلامرضا فاطمی مجاهد مزرعه انارک ـ در سی کیلومتری ساوه ـ را بسیار باشکوه بنیان کرده است. دیدارم از آن مزرعه و صحبتهایم با او، حکایت از اطلاعات زیاد ایشان داشت.
همه ساله آفت سن، خسارتهای فراوان به مزارع گندم و جو در حسن آباد وارد می کند. از آقای فاطمی مجاهد خواستم که برای مبارزه با این آفت راهنماییهای لازم را ارائه کند. او یکی از اقدامات مهم را اینگونه بیان کرد:
گوَن گیاهی بیابانی و پرخار است که در زمستانها سنهای مادر در آن جمع می شوند و به محضی که هوا شروع به گرم شدن کرد، با ورود به مزارع گندم و جو، تخم ریزی را آغاز می کنند. حال اگر گونهای موجود در بیابانهای اطراف زمینهای کشاورزی، در زمستان سمپاشی شوند، این آفت از بین خواهد رفت و محصولات سال آینده بسیار کم آفت خواهد بود. تقریبا 150 هکتار زمینی که گون در آن است، بیست هزار هکتار زمین کشاورزی را آلوده به سن می کند.
ناگفته نماند که غالبا سن ماده در گون جمع می شود اما دیده شده در بعضی گیاهان دیگر نیز تجمع می کنند. اگر گون در حسن آباد وجود ندارد باید گیاهان خودرو را بررسی کرد. ممکن است در گیاهی دیگر لانه کرده باشند و با سمپاشی آنها، می توان سنهای مادر را از بین برد.
نکته دیگر آنکه برای مبارزه با  سن نباید بوته ی گون را کند. این کار باعث می شود سن در جای دیگر پناه ببرد و یافتن محل تجمع آن مشکل شود. از سوی دیگر گون از گیاهان بسیار مفید است که از آن ماده ی با ارزش و گران قیمت کتیرا را می گیرند که در داروسازی کاربرد دارد و نیز نباید پوشش طبیعی بیابان را از بین برد.
سمی که برای از بین بردن سن به کار می رود دسیس (desies) نام دارد.

راهی برای فراوان شدن محصولات کشاورزی

سید غلامرضا فاطمی مجاهد
اگر هر سال در یک قطعه زمین، تنها گندم و جو بکاریم علف های هرز بیشتر می شوند و بیماریهای گندم و جو نیز طغیان می کنند. به علاوه گندم و جو دارای ریشه های افشان و سطحی بوده و مواد غذایی خود را از لایه ی بالایی خاک می گیرند و سطح بالایی خاک را فقیر می کنند.
امروزه ثابت شده است که هر نوع گیاه یک ماده سمی از طریق ریشه خود در خاک منتشر می کند که ممکن است آن ماده برای خود آن گیاه در سال بعد ایجاد مسمومیت کند. به همین دلایل محصول مزارع گندم و جو همیشه در حال کم شدن است. ریشه کلزا به دلیل اینکه حدود هفتاد سانتیمتر در زمین فرو می رود، اگر بعد از گندم و جو کشت شود، از قسمت فقیر خاک و سم آلود، عبور کرده از قسمت پایین تر تغذیه می کند که غنی از مواد غذایی باقی مانده است.
بنابراین منطقی است که در یک زمین کشاورزی یک سال گندم و یک سال جو و یک سال کلزا به نوبت بکاریم و به اصطلاح «تناوب زراعی» را رعایت کنیم. با چنین اقدامی شاهد افزایش هر کدام از آن محصولات خواهیم بود.